QAZISH LAHIMLARIDAGI SELIKLARNING USTIVORLIGI BAHOLASHNING ASOSIY GEOMEXANIK USULLARI TAHLILI
Keywords:
lahim, ustivorlik, tog‘ jinsi, ekspluatatsiya, seliklar, buzilishlar, geomexanika, kuchlanish, deformatsiya.Abstract
Ushbu maqolada qazish lahimlarida seliklarning ustuvorligini ta’minlash uchun geomexanik qoidalar va usullar tahlil qilinadi. Lahimlarning ustuvorligini baholashda ularning shakli, o‘lchamlari va geomexanik xususiyatlari muhim ahamiyatga ega. Maqolada, kon-texnologik jarayonlarda seliklarning optimal parametrlarini aniqlash, ularning geologik sharoitlarga mos ravishda ta’sirini baholash, shuningdek, ustuvorlikni saqlash bo‘yicha tegishli tavsiyalar keltirilgan. Tahlilga asoslangan holda, seliklarni o‘rnatish usullari, ularning kuchlanish va deformatsiya holatlariga ta’siri, shuningdek, ekspluatatsiya davomida yuzaga keladigan xavf-xatarlarni minimallashtirishga doir metodlar ko‘rib chiqiladi. Maqola natijalari qazib olish jarayonlarida lahimlarning mustahkamligini ta’minlash va xavfsiz ekspluatatsiyani amalga oshirish uchun ilmiy asoslangan yondashuvlar yaratishga yordam beradi.
References
1. Баклашов И.В. Геомеханика. - М.: МГГУ, 2004.
2. Турчанинов И.А., Иофис М.А., Каспарьян Э.В. Основы механики горных пород. - JL: «Недра», 2009.
3. Певзнер М.Е. и др Геомеханка. - М.: МГГУ, 2004.
4. Казикаев Д.М. Геомеханика подземной разработки рудников. - М.: МГГУ, 2005.
5. Шехурдин В.К. Задачник по горным работам, проведению и креплению горных выработок. М., Недра, 1985– стр.157
6. И.М.Панин, И.А. Ковалев. Задачник по подземной разработке рудных месторождений. М., Недра, 1984– стр.182.
7. Aralov, M. M., Berdiyev, D. F., & Abdiaziziov, A. A. (2021). TEPAQO‘TON KONIDA QAZISH ISHLARINI NOBUDGARCHILIKSIZ OLIB BORISHNING ISTIQBOLLI YECHIMLARI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 1(3), 619-624.
8. Abdiazizov, A. A., & G‘Ayratova, M. Z. (2023). AG‘DARMALAR CHO‘KISHINI KUZATISHNING MARKSHEYDERLIK TA’MINOTINI TAKOMILLASHTIRISH. Sanoatda raqamli texnologiyalar/Цифровые технологии в промышленности, 1(2), 152-157.
Rustam, N., & Asliddin, A. (2024). POLYMER PLASTIC DRAINAGE SYSTEMS AND THEIR APPLICATION IN MINING. Universum: технические науки, 4(9 (126)), 38-40.
9. Adham, A. A. (2023). INCREASING THE EFFICIENCY OF MINING AT THE TEPAQOTON SALT MINE, MARKSHEIDING SUPPLY. Universum: технические науки, (11-7 (116)), 4-6.
10. Internet saytlar:
- https://www.sciencedirect.com
- https://www.researchgate.net
Downloads
Published
Issue
Section
License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
