RADIOAKTIV NURLARDAN HIMOYALANISH USULLARINI ISHLAB CHIQISH VA OQIBATLARINI KAMAYTIRISH

Authors

  • D.M. Raxmatova Author
  • SH.SH. Jumanazarov Author

Keywords:

yadroviy avariyalar, radiatsiya xavfi, utilizatsiya, reaktorlar, chiqindi.

Abstract

Radioaktiv nurlardan himoyalanish usullarini ishlab chiqish juda muhim va dolzarb mavzu hisoblanadi, chunki radiatsiya turli xil sohalarda ishlatiladi. Radiatsion xavfdan himoyalanish insoniyat uchun juda muhim vazifadir. Hozirgi kunda turli usullar va texnologiyalar ishlab chiqilmoqda, lekin bu soha doimo rivojlanishga muhtojdir. Yadro texnologiyalaridan xavfsiz foydalanish, yuqori samarali himoya materiallarining ishlab chiqilishi va ekologik xavfsizlikni ta’minlash radiatsiya xavfini kamaytirish uchun muhim yo‘nalishlardir. Radiatsiya ekologik tizimlarga, inson salomatligiga va tabiatga jiddiy tahdid solishi mumkin. Shuning uchun uni to‘g‘ri boshqarish, xavfsiz saqlash va zararni kamaytirish uchun keng qamrovli choralar ko‘rish zarur. Yadro texnologiyalaridan foydalanishda, xalqaro hamkorlik va ilg‘or texnologiyalarning roli alohida ahamiyatga ega bo‘lib, kelajakda radiatsiyadan himoya qilish yanada samarali bo‘lishi kutilmoqda.

References

1. O‘zbekiston Respublikasining “Radiatsiyaviy xavfsizlik to‘g‘risida”gi Qonuni. 2000 yil 31 avgust.

2. O‘zbekiston Respublikasining “Aholini va hududlarni tabiiy hamda texnogen xususiyatli favqulodda vaziyatlardan muhofaza qilish to‘g‘risida”gi Qonuni. 1999 yil 20 avgust.

3. O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining “Ionlashtiruvchi nurlanish manbalari aylanishini davlat tomonidan hisobga olish va nazorat qilish tizimini tashkil etish qoidalarini tasdiqlash haqida”gi 98-sonli Qarori. 2009 yil 3 aprel.

4. I.A. Ahmedov, N.S. Saidxo‘jayeva. “Radiatsiya xavfsizligi”, darslik. Toshkent -2019.

5. Yormatov G‘.YO. va boshqalar. “Hayot faoliyati xavfsizligi”. -Т.: "Aloqachi", 2009 yil. - 348 b.

6. Nigmatov I., Tojieyv M. "Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi". Darslik.-T.: Iqtisod-Moliya, 2011. -260 b.

7. Tojiev M., Nigmatov I., Ilxomov M. «Favqulodda vaziyatlar va fuqaro muhofazasi» O‘quv qo‘llanma. -Т.: "Iqtisod-Moliya", 2005.-195 b.

8. G‘oyipov H.E. “Hayot faoliyati xavfsizligi”. -Т.: "Yangi asr avlodi", 2007 yil. - 264 b.

9. M.Yunusov va boshqalar. “Radiatsiya xavfsizligi”. O‘quv qo‘llanma – T.: TIMI, 2012.-106 b.

10. I.A.Ahmedov, N.S.Saidxo‘jayeva. “Radiasiya xavfsizligi”, darslik. Toshkent – “TIQXMMI” -2019.

Downloads

Published

2025-03-27

How to Cite

Raxmatova, D., & Jumanazarov, S. (2025). RADIOAKTIV NURLARDAN HIMOYALANISH USULLARINI ISHLAB CHIQISH VA OQIBATLARINI KAMAYTIRISH. Educational Research in Universal Sciences, 4(5), 76-82. https://researchweb.uz/index.php/erus/article/view/458